Co należy zabrać do szpitala przed narodzinami dziecka?

Wcześniejsze spakowanie torby pozwala też na spokojne przemyślenie, co będzie potrzebne w różnych sytuacjach (poród naturalny, cesarka, obecność partnera, ewentualny pobyt dziecka w oddziale noworodkowym).

Standardowy pobyt w szpitalu po porodzie nie jest długi – przy porodzie fizjologicznym mama z dzieckiem spędza zwykle 2–3 doby. Po cesarskim cięciu pobyt bywa nieco dłuższy – przeciętnie około 3–4 dni, zależnie od samopoczucia mamy i noworodka. Oczywiście każdy przypadek jest inny: jeśli Ty i maluszek czujecie się dobrze, możecie wrócić do domu nawet szybciej, a w razie komplikacji pobyt może się przedłużyć. Warto jednak spakować się tak, aby być przygotowanym na te kilka dni z góry.

Dokumenty i wyniki badań mamy

Pierwszą kategorią są dokumenty, bez których ani rusz na izbie przyjęć. Spakuj je do oddzielnej teczki i trzymaj na wierzchu torby, by w razie przyjęcia szybko je podać. Niezbędne dokumenty to:

• Dowód osobisty lub paszport (dowód tożsamości) oraz dokument potwierdzający ubezpieczenie zdrowotne (np. aktualna karta NFZ lub wydruk z systemu eWUŚ).

• Jeśli posiadasz: dokumenty dotyczące prywatnego ubezpieczenia na wypadek pobytu w szpitalu.

• Karta ciąży – czyli książeczka z wpisanymi wszystkimi wizytami prenatalnymi i wynikami badań. Personel szpitala na pewno będzie chciał przejrzeć historię ciąży.

• Wyniki badań z ciąży – przygotuj komplet aktualnych wyników. Najważniejsze z nich to: wynik oznaczenia grupy krwi (oryginał dokumentu lub wpis w karcie ciąży), ostatnia morfologia krwi i badanie moczu, wyniki badań wirusologicznych (np. HIV, HBsAg – antygen w kierunku żółtaczki B, VDRL – kiła) oraz wynik GBS (posiew w kierunku paciorkowca z 35–37 tygodnia ciąży). Jeśli masz dodatkowe konsultacje specjalistyczne (np. kardiologiczne, okulistyczne) lub inne istotne wyniki, dołącz je również

• Plan porodu – jeżeli go przygotowałaś i omówiłaś z położną/lekarzem, warto go spakować i przedstawić przy przyjęciu (nie jest to obowiązkowe, ale pomaga poinformować personel o Twoich preferencjach).

• Numer NIP pracodawcy – przyda się do wystawienia zwolnienia lekarskiego (tzw. L4). W wielu szpitalach jest wymagany, by poprawnie przesłać elektroniczne zwolnienie do pracodawcy.

Do porodu nie potrzebujesz skierowania – rodząca przyjmowana jest niezależnie od tego, czy ma oficjalne skierowanie do szpitala. Wystarczy zgłoszenie z objawami porodu. Wyjątkiem jest planowana cesarka – wtedy skierowanie lub ustalone wcześniej przyjęcie bywa wymagane, ale to zazwyczaj jest załatwiane podczas ustalania terminu zabiegu. Jeśli masz planowane cc, upewnij się w dokumentach od lekarza prowadzącego, czy otrzymasz odpowiednie skierowanie do szpitala na operację.

Rzeczy dla mamy – na poród i pobyt po porodzie

Pakując rzeczy osobiste, postaw na wygodę i funkcjonalność. Ubrania powinny być luźne, bawełniane, łatwe do prania – nie warto brać najlepszych jedwabnych piżam, bo mogą się pobrudzić. Dobrze jest podzielić rzeczy mamy na dwie części: te potrzebne na salę porodową i te na oddział poporodowy. Możesz spakować je w oddzielne worki wewnątrz torby lub nawet w dwie torby (jeśli osoba towarzysząca może donieść drugą część później). Oto lista najważniejszych rzeczy dla rodzącej mamy:

Na czas porodu (poród naturalny):

• Wygodna, luźna koszula nocna lub długa koszulka, której nie będzie Ci szkoda pobrudzić (może być specjalna koszula porodowa lub zwykry duży T-shirt). Niektóre szpitale dają jednorazowe fartuchy, ale większość pozwala rodzić w swojej koszuli. Jeśli planujesz karmić od razu po porodzie, koszula powinna umożliwiać dostęp do piersi (rozpinana z przodu lub wiązana na szyi).

• Ciepłe skarpetki – wiele rodzących ma zimne stopy podczas porodu, dlatego para grubych, miękkich skarpet zapewni komfort.

• Klapki gumowe pod prysznic oraz kapcie/obuwie na zmianę – przydadzą się zarówno w trakcie chodzenia po sali porodowej, jak i później na oddziale. Obuwie powinno być łatwe do wsunięcia (bez sznurowania), byś mogła je szybko założyć między skurczami.

• Woda do picia – najlepiej niegazowana, w butelce sportowej z ustnikiem. Taka butelka ułatwia picie w dowolnej pozycji, nawet leżącej. Warto mieć 1–2 małe butelki. Jeśli poród długo trwa, poproś osobę towarzyszącą o uzupełnienie zapasu.

• Lekka przekąska – np. herbatniki, banan, baton zbożowy. W trakcie porodu raczej nie będziesz myśleć o jedzeniu, ale po wszystkim (szczególnie jeśli rodziłaś w nocy) możesz być głodna, a posiłek szpitalny pojawi się dopiero o wyznaczonej porze. Mała przekąska da Ci energię tuż po narodzinach malucha. (Uwaga: jeśli czeka Cię cesarka, nie jedz przed operacją – lekarze zalecą by być na czczo).

• Pomadka ochronna do ust – sale porodowe często są ciepłe i powietrze bywa suche, a przy oddychaniu ustami w czasie skurczy łatwo o spierzchnięte warg. Balsam lub wazelina do ust to drobiazg, który da dużą ulgę.

• Gumka lub spinka do włosów – jeśli masz dłuższe włosy, zwiąż je. Podczas porodu pot i ciągły ruch mogą przeszkadzać, gdy włosy wpadają w twarz. Przygotuj kilka gumek/spinek na zapas.

• Mały ręcznik lub ściereczka – przyda się do zwilżania twarzy, karku w trakcie porodu albo jako podkład pod kolana, gdy przybierasz różne pozycje.

• Telefon komórkowy + ładowarka – aby w każdej chwili móc zadzwonić (np. po rodzinę po narodzinach dziecka) czy zrobić pierwsze zdjęcia maleństwa. Upewnij się, że masz zapisane ważne kontakty i że telefon jest naładowany.

• (Opcjonalnie) Aparat fotograficzny lub kamera – jeśli chcecie uwiecznić pierwsze chwile narodzin profesjonalniej. Pamiętajcie jednak, by skupić się na przeżywaniu momentu, a fotografowanie pozostawić np. partnerowi.

• (Opcjonalnie) Coś do relaksu – np. ulubiona muzyka na słuchawkach, która pomoże Ci się odprężyć w początkowej fazie porod. Możesz też wziąć książkę lub czasopismo, choć wiele mam przyznaje, że trudno się skupić na czytaniu podczas skurczów. Jeśli jednak poród się wydłuża, a Ty masz znieczulenie, czasem dobra lektura pomaga oderwać myśli.

• (Opcjonalnie) Piłeczka lub masażer – niektóre kobiety zabierają małą piłeczkę (np. tenisową) do masażu pleców w czasie skurczów. Partner może uciskać nią okolice krzyża, co bywa pomocne przy bólach krzyżowych. Jeśli uczęszczałaś do szkoły rodzenia, na pewno znasz techniki masażu – wtedy potrzebne akcesoria warto mieć ze sobą (np. olejek do masażu o neutralnym zapachu, jeśli lubisz).

Na oddział poporodowy (po porodzie dla mamy):

• Koszule nocne lub piżamy rozpinane – weź 2–3 sztuki. Najlepiej sprawdzają się koszule rozpinane z przodu, bo ułatwiają przystawianie dziecka do piersi. Jedną z tych koszul możesz użyć już podczas porodu (jeśli nie wolisz osobnej koszuli porodowej). Pamiętaj, że po porodzie będziesz często kontrolowana przez położne, więc ubranie powinno dać się łatwo odpiąć lub podwinąć.

• Szlafrok – ciepły i wygodny, przyda się, gdy będziesz chodzić po korytarzu (np. usypiając dziecko lub idąc na badania. Wybierz taki, który zmieści się na Ciebie nawet z brzuchem poporodowym.

• Kapcie oraz klapki pod prysznic – jeśli używałaś ich już na sali porodowej, to oczywiście te same będą Ci służyć przez cały pobyt. Klapki gumowe to must-have pod prysznic ze względów higienicznych (szpitalne prysznice są regularnie sprzątane, ale lepiej chronić stopy).

• Bielizna jednorazowa poporodowa – ok. 5–6 sztuk siateczkowych majtek poporodowych. Są przewiewne i utrzymują podkład poporodowy na miejscu. Można je prać ręcznie i używać ponownie, ale większość jest tania i jednorazowa – w razie zabrudzenia po prostu wyrzucasz. Zwykłe bawełniane majtki w pierwszych dobach połogu mogą się nie sprawdzić, bo łatwo je trwale zaplamić, a gumka może uciskać bolesne miejsca.

• Podkłady poporodowe (specjalne duże chłonne podpaski na okres połogu) – weź 1–2 paczki. Pierwszą dobę często szpital zapewnia własne podkłady, ale warto mieć zapas swoich, bo krwawienie połogowe (odchody) jest obfite szczególnie w pierwszych dniach. Wybierz podkłady typowo połogowe (większe od zwykłych podpasek). Dodatkowo możesz wziąć kilka jednorazowych podkładów na łóżko – do położenia pod siebie podczas leżenia (choć i te często dostaje się w szpitalu).

• Biustonosze do karmienia – 2 sztuki, dobrze dopasowane. Rozmiar najlepiej dobrać pod koniec ciąży, przewidując że piersi tuż po porodzie mogą być pełniejsze. Stanik powinien mieć odpinane miseczki, by ułatwić karmienie. Do tego spakuj opakowanie wkładek laktacyjnych (jednorazowe płatki chłonne wkładane do biustonosza) – przydadzą się, gdy laktacja ruszy i pojawi się wyciek mleka.

• Przybory toaletowe i kosmetyki – czyli Twoja kosmetyczka. Włóż do niej podstawowe rzeczy: szczoteczka i pasta do zębów, delikatne mydło lub żel pod prysznic (najlepiej o neutralnym zapachu, by nie drażnić noworodka, szampon do włosów (w mniejszych opakowaniach podróżnych, żeby nie nosić ciężkich butli), szczotka lub grzebień do włosów, dezodorant (nieperfumowany), krem do twarzy jeśli używasz, gumki do włosów (jeszcze raz, bo łatwo zgubić), ewentualnie lekki balsam do ciała. Nie zapomnij o żelu lub płynie do higieny intymnej – po porodzie przyda się preparat, którego używałaś w ciąży lub inny łagodny (niektórzy polecają szare mydło – ważne, by nic Cię nie podrażniło). Dobrze mieć też papier toaletowy (jedna rolka miękkiego na wszelki wypadek, jeśli szpitalny okaże się szorstki) oraz chusteczki higieniczne.

• Ręczniki – co najmniej dwa: jeden duży kąpielowy i jeden mniejszy do rąk czy twarz. Przyda się też osobny mały ręczniczek do delikatnego osuszania okolic krocza po podmyciu (ewentualnie możesz używać jednorazowych ręczników papierowych do tego celu, co jest higieniczne – wiele mam tak robi).

• Zwykłe podpaski lub wkładki higieniczne – kilka sztuk na końcówkę pobyt. Pod koniec połogu w szpitalu krwawienie zazwyczaj słabnie i wtedy nie ma sensu używać wielkich podkładów – wystarczą zwykłe, ale bezzapachowe podpaski.

• Lanolina lub krem do brodawek – opcjonalnie, ale wiele świeżo upieczonych mam bardzo sobie chwali posiadanie lanoliny (100% lanolina, np. PureLan, Lansinoh) do posmarowania poranionych lub bolesnych brodawek w pierwszych dniach nauki karmienia. W szpitalu maluch często ssie bardzo długo lub nieprawidłowo chwyta pierś, co potrafi podrażnić sutki – krem z lanoliną przyspiesza gojenie i jest bezpieczny dla dziecka.

• Termofor/okłady żelowe na piersi – opcjonalnie, przydają się jeśli wystąpi nawał pokarmu. Ciepły okład przed karmieniem lub zimny okład po karmieniu może dać ulgę obrzmiałym piersiom. To nie jest rzecz pierwszej potrzeby, ale jeśli masz miejsce, możesz spakować małe kompresy żelowe.

• Poduszka do karmienia (rogal) – duża, półokrągła poduszka ułatwiająca ułożenie dziecka przy piersi. Jest to raczej dodatek opcjonalny – zajmuje sporo miejsca, a w szpitalu można sobie poradzić układając zwykłe poduszki pod plecy i ręce. Jeśli jednak masz specjalną poduszkę i wiesz, że będzie Ci wygodniej, możesz poprosić partnera, by doniósł ją po porodzie na salę (nie musisz zabierać jej od razu na izbę przyjęć).

• Ubranie na wyjście ze szpitala – przygotuj dla siebie strój, w którym wrócisz do domu. Najlepiej luźna, wygodna odzież: dres, legginsy z tuniką lub sukienka ciążowa (brzuch tuż po porodzie nie znika od razu – zazwyczaj wygląda się jak w około 6. miesiącu ciąż. Weź też wygodne buty. Jeśli rodzisz zimą, nie zapomnij o płaszczu/kurtce ciążowej i akcesoriach (czapka, szalik, rękawiczki) – partner może je przywieźć w dniu wypisu. Spakuj ubranie na wyjście oddzielnie (np. w reklamówkę na dnie torby albo zostaw w samochodzie). Na sali poporodowej nie będzie Ci potrzebne aż do dnia wypisu, a nie będzie zajmować cennego miejsca. Poproś osobę bliską, by przyniosła Ci je w dniu wyjazdu, wraz z fotelikiem dla dziecka.

Co zabrać dla dziecka

Narodziny maluszka wiążą się z potrzebą zapewnienia mu pierwszych ubranek i akcesoriów. Wiele polskich szpitali oczekuje, że rodzice przyniosą własną wyprawkę dla noworodka, choć są i takie (zwłaszcza prywatne), które oferują część rzeczy na miejscu. Standardowo jednak warto spakować wszystko, co dziecku będzie potrzebne tuż po narodzinach i w pierwszych dobach życia. Oto lista rzeczy dla noworodka:

• Pieluszki jednorazowe (pampersy) w rozmiarze noworodkowym – ok. 10 sztuk. Jeśli planujesz dłuższy pobyt lub wiesz, że dziecko może wymagać szczególnej opieki, możesz zabrać całą małą paczkę (np. 1 opakowanie 20-30 szt.). Wiele szpitali zapewnia kilka pieluszek na początek, ale raczej tylko na pierwsze godziny – potem używa się własnych.

• Chusteczki nawilżane dla niemowląt – 1 opakowanie lub jednorazowe płatki kosmetyczne + mała butelka z wodą. W pierwszych dniach życia skóra dziecka jest bardzo delikatna; niektórzy preferują przemywać pupę czystą wodą i wacikiem zamiast chusteczek nasączanych. W praktyce jednak dobre jakościowo chusteczki ułatwią przewijanie (szczególnie nocą). Możesz wziąć jedną paczkę chusteczek oraz dodatkowo kilka płatków i butelkę wody przegotowanej.

• Krem przeciw odparzeniom – mała tubka kremu lub maści (np. z tlenkiem cynku) zabezpieczającej pupę noworodka przed odparzeniem. Stosuje się ją profilaktycznie cienką warstwą przy zmianie pieluszki.

• Ubranka w rozmiarze 56 (najmniejsze dla noworodka) – przygotuj 3 komplety na zmianę. Na każdy komplet składa się: body (najwygodniejsze są tzw. kopertowe, zapinane z przodu, bo nie trzeba przekładać przez główkę), pajacyk (śpiochy z długim rękawem zapinane z przodu na zatrzaski) lub kaftanik i śpioszki, do tego skarpetki i cienka czapeczka. Czapeczki przydadzą się po kąpieli noworodka lub gdyby sala była mocno klimatyzowana – zazwyczaj zakłada się czapeczkę od razu po urodzeniu, by maluch nie tracił ciepła. Możesz dorzucić też 1–2 pary niedrapek, czyli malutkich bawełnianych rękawiczek na dłonie (noworodki mają ostre paznokietki i potrafią się podrapać).

• Kocyk lub rożek – weź jeden ciepły otulacz dla dziecka. Może to być bawełniany kocyk albo usztywniany rożek niemowlęcy. W szpitalu dziecko będzie dużo spało – dobrze je otulić, by czuło się bezpiecznie jak w brzuchu mamy. Grubość kocyka dostosuj do pory roku (latem lekki bawełniany, zimą grubszy pluszowy).

• Pieluchy tetrowe lub flanelowe – 2–3 sztuk. Mają wiele zastosowań: do położenia na przewijaku, do wytarcia buzi, jako podkład na ramię podczas odbijania po karmieniu, a nawet jako lekki kocyk w upał. Tetra jest niezastąpiona przy opiece nad noworodkiem, więc warto mieć kilka czystych sztuk.

• Ręcznik dla dziecka – miękki, z kapturkiem, 1 sztuk. Przyda się, jeśli w czasie pobytu będzie pierwsza kąpiel (niektóre szpitale kąpią dzieci co drugi dzień lub tuż przed wypisem). Wiele placówek zapewnia swoje ręczniki i kosmetyki, ale dla pewności lepiej mieć własny. Razem z ręcznikiem spakuj delikatne mydełko lub emulsję do mycia dla niemowląt (najlepiej emolient lub płyn 2w1 do ciała i włosków). Jeśli szpital wszystkiego zabrania, najwyżej nie użyjecie – ale zwykle można korzystać z własnych kosmetyków dla malucha.

• Smoczek uspokajający – kwestia indywidualna. Niektóre mamy chcą od początku unikać smoczka, by nie zaburzać nauki karmienia piersią. Inne wolą mieć go na wszelki wypadek, gdyby dziecko było bardzo niespokojne. Jeśli zdecydujesz się zabrać smoczek, wybierz najmniejszy rozmiar (0+). Uwaga – personel może zniechęcać do podawania smoczka noworodkowi na oddziale, więc używaj go z rozwagą. To zdecydowanie nie jest obowiązkowy element wyprawki.

• Butelka do karmienia i mleko modyfikowane – tylko jeśli wiesz, że będziesz dokarmiać. Jeśli planujesz wyłączne karmienie piersią, nie ma potrzeby zabierać butelki ani mleka – w razie potrzeby dokarmienia (np. z powodów medycznych) szpital zapewni odpowiednie mleko modyfikowane i sprzęt. Natomiast jeśli z góry zakładasz karmienie mieszane lub sztuczne, skonsultuj z lekarzem, co przygotować. Wówczas spakuj wybraną mieszankę dla noworodków i 1–2 butelki niemowlęce. Pamiętaj, że sterylność jest kluczowa – nowe butelki wyparz przed spakowaniem.

• Ubranko na wyjście – poza wspomnianymi 3 kompletami ubranek, przygotuj dodatkowy strój dla dziecka na dzień wypisu. Może być to jeden z zapasowych kompletów w rozmiarze 56, uzupełniony o cieplejsze warstwy w zależności od pogody: np. kombinezon lub kurteczka, grubsza czapka, skarpetki/booties, rękawiczki. Tego ubranka nie musisz trzymać w torbie przez cały pobyt – możesz zostawić je w domu lub w aucie i poprosić partnera, by przyniósł w dniu odbioru Was ze szpitala.

Pamiętaj też o absolutnie kluczowej rzeczy przy wyjściu z dzieckiem: fotelik samochodowy dla niemowlęcia (tzw. nosidełko 0–13 kg). Bez niego nie będzie można bezpiecznie przewieźć dziecka do domu – szpital nie pozwoli Wam wyjść z noworodkiem na rękach do auta.