Otyłość dziecięca to rosnący problem zdrowotny, który wymaga kompleksowego podejścia zarówno ze strony rodziców, jak i specjalistów. Radzenie sobie z otyłością dziecięcą wymaga połączenia edukacji, zmian w nawykach żywieniowych, wprowadzenia regularnej aktywności fizycznej oraz wsparcia emocjonalnego. Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że otyłość u dzieci może być spowodowana różnymi czynnikami, w tym genetyką, nawykami żywieniowymi, brakiem aktywności fizycznej, a także czynnikami psychologicznymi. Ważne jest, aby rodzice i opiekunowie zdawali sobie sprawę, że zmiany muszą być wprowadzane stopniowo i z empatią, bez wywierania presji na dziecko.
Dieta – podstawa dbałości o organizm
Kluczowym elementem jest zbilansowana dieta, bogata w świeże owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty oraz chude białka, przy jednoczesnym ograniczeniu przetworzonej żywności, słodyczy i napojów słodzonych. Uczucie sytości i zapotrzebowanie na energię każdego dziecka są inne, dlatego ważne jest, aby porcje były dostosowane do indywidualnych potrzeb, a posiłki spożywane regularnie, co pomaga w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi.
Regularna aktywność każdego dziecka
Dodatkowo, aktywność fizyczna powinna być integralną częścią codziennej rutyny. Nie chodzi tylko o sporty i ćwiczenia, ale także o zabawy na świeżym powietrzu, spacery czy jazdę na rowerze. Celem jest sprawienie, aby ruch był przyjemnością, a nie obowiązkiem. Zaleca się, aby dzieci i młodzież były aktywne fizycznie co najmniej 60 minut dziennie.
Ważna jest też psychologia
Wsparcie emocjonalne jest równie ważne, jak dieta i ćwiczenia. Dzieci zmagające się z otyłością często doświadczają negatywnych emocji, takich jak wstyd czy niska samoocena. Otwarta komunikacja, wsparcie i pozytywne wzmacnianie, a także unikanie krytyki wyglądu są kluczowe w budowaniu zdrowego stosunku do własnego ciała.
Warto również skonsultować się z pediatrą lub dietetykiem, aby otrzymać indywidualnie dostosowane wskazówki i ewentualnie skierowanie do specjalisty, takiego jak psycholog, jeśli jest to konieczne. W niektórych przypadkach może być również wskazane skorzystanie z profesjonalnych programów zdrowotnych skupiających się na walce z otyłością dziecięcą.
Podsumowując, kluczem do radzenia sobie z otyłością dziecięcą jest holistyczne podejście, które obejmuje zdrowe nawyki żywieniowe, regularną aktywność fizyczną, wsparcie emocjonalne oraz profesjonalne doradztwo. Ważne jest, aby proces ten był przeprowadzany z miłością, cierpliwością i zrozumieniem, pamiętając, że każde dziecko jest inne i potrzebuje indywidualnego podejścia.
Otyłość dziecięca a plany ministerstwa zdrowia
Departament Zdrowia ogłosił start dwuletniego projektu pilotażowego, który ma na celu zapewnienie wszechstronnej opieki dzieciom i młodzieży zmagającym się z otyłością lub zagrożonym jej rozwojem. W ramach inicjatywy planuje się objąć pomocą do dwóch tysięcy osób poniżej 18. roku życia. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na rosnącą liczbę przypadków otyłości wśród dzieci i nastolatków, co generuje dodatkowe koszty dla systemu opieki zdrowotnej - podkreśla ministerstwo.
W obrębie programu pomoc otrzymać mają dzieci i nastolatki, u których zdiagnozowano wysokie ryzyko otyłości, definiowane przez BMI ≥ 85 centyla, lub otyłość określoną kodem ICD-10: E66.0, gdzie wskaźnik masy ciała przekracza 95 centyla. Celem pilotażu jest ocena efektywności nowego modelu opieki nad pacjentami z tej grupy.
Projekt rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia z dnia 18 stycznia 2024 r. dotyczący kompleksowej opieki nad młodymi pacjentami z otyłością lub zagrożonymi jej rozwojem, obecnie przechodzi przez etap konsultacji społecznych.
Pilotażowy program ochrony dzieci przed otyłością
Propozycja programu pilotażowego, ukierunkowana na osoby do 18. roku życia, zakłada stworzenie wzorcowej ścieżki leczenia otyłości. W Polsce brak jest jednolitego standardu postępowania terapeutycznego dla dzieci i młodzieży z otyłością.
Plan terapeutyczny w ramach pilotażu będzie personalizowany, obejmując cztery główne moduły:
- Wstępną diagnostykę i opracowanie indywidualnego planu terapeutycznego;
- Specjalistyczne leczenie i monitoring stanu zdrowia;
- Rehabilitację medyczną;
- Przekazywanie informacji i zaleceń dalszego postępowania do lekarza rodzinnego.
Finansowanie programu zapewni Narodowy Fundusz Zdrowia, z budżetu przeznaczonego na inicjatywy zdrowotne, zasilanego między innymi z opłat za napoje słodzone i produkty zawierające cukry prostę lub substancje słodzące, a także kofeinę lub taurynę. Z danych Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej z 2021 roku wynika, że otyłość, definiowana na podstawie siatek centylowych ≥ 95 centyla, dotyczy 21,7% polskich dzieci i młodzieży w wieku 0-14 lat (uwzględniając nadwagę i otyłość).
Dwuletni projekt pilotażowy oferujący pomoc 2 tys. dzieci i młodzieży oszacowany jest na ponad 57 mln złotych i ma być finansowany ze środków NFZ./ FOT: Freepik
